In september laatstleden overleed fotografe Lieve Colruyt (1956-2024), we herinneren haar als een zeer gedreven en geëngageerde fotograaf en docent. Haar engagement bleek al tijdens haar studiejaren aan de Gentse academie. Met een paar studiegenoten richtte ze het groepje GeF (Geëngageerde Fotografen) op. GeF maakte reportages over de heftige acties in de jaren 1970 tegen de verhoging van het inschrijvingsgeld aan universiteiten en hogescholen.
Na haar studies ging Lieve aan de slag als zelfstandig persfotograaf. Ze behoorde tot de generatie van onder meer Michiel Hendryckx, Patrick De Spiegelaere en Filip Claus, die gedurende de jaren 1980 respectievelijk in De Standaard en meer nog in De Morgen, met hun sterke zwart-witfoto’s het gezicht van de krant bepaalden. Hun foto’s stonden op zich, waren meer dan de illustratie van een tekst. Ze dwongen respect en erkenning af voor de fotograaf als auteur.
Tegelijk was er het ontegensprekelijke maatschappelijk engagement van Lieve Colruyt. Als jonge beeldjournalist maakte ze reportages in Roemenië, Nicaragua, Eritrea, aan het Polisariofront en andere conflictgebieden in de jaren 1980. Ook haar werk dichter bij huis getuigt van een grote betrokkenheid. Ze fotografeerde arbeiders aan de band bij Volvo en in de inmiddels verdwenen textielfabrieken. Ze volgde stakingen en bedrijfsbezettingen, was present op betogingen en manifestaties. Wat echter het meest zal bijblijven is de manier waarop ze van nabij en met veel empathie de eerste generatie(s) Turkse migranten in Gent volgde. Een interesse die bleef toen haar werk als artistiek docent aan de Hogeschool Gent haar reportagewerk meer en meer naar de achtergrond verdrong.
De periode waarin Lieve Colruyt begon te fotograferen is ook de periode waarin AMSAB werd opgericht. Onze wegen kruisten elkaar meermaals en AMSAB maakte dankbaar gebruik van haar foto’s. Onder meer in de tentoonstelling en gelijknamige publicatie Met licht geschreven in 1994 werden ettelijke pareltjes van haar hand getoond. Zeer dankbaar zijn we ook dat Lieve enkele jaren geleden haar volledige analoge archief aan Amsab-ISG (AMSAB veranderde van naam in 2000) toevertrouwde. Sindsdien worden de negatieven gestaag gedigitaliseerd en zijn inmiddels een kleine 800 foto’s te raadplegen in de onlinecatalogus. De foto’s en affiches van tentoonstellingen bieden een mooi overzicht van haar werk, en van de laatste decennia van de 20e eeuw.
Fotografe Lieve Colruyt, 1981. Foto: Walter De Mulder. © Krista De Mulder
In november overleed de gedreven Paul Staes (1945-2024). Als journalist besteedde hij reeds op jonge leeftijd heel wat aandacht aan milieu, ruimtelijke ordening en stadsproblematiek. En ook als stafmedewerker bij de Koning Boudewijnstichting ondersteunde hij verschillende natuur- en milieugerelateerde projecten. Hij was een drijvende kracht achter onder meer het Schotens Actiecomité Leefmilieu (Schal), Red de Voorkempen, het Belgisch Nederlands Grensoverleg Regio Antwerpen (Benegora) en de werkgroep Leefmilieu van het Algemeen-Nederlands Congres. Als groene militant was hij van bij het begin betrokken bij de politieke partij Agalev, waarvoor hij het zelfs tot Europees Parlementslid schopte. Later probeerde hij zijn groene gedachtegoed nog op de politieke agenda te zetten als 'groene verruimer' bij de CVP en later nog Open VLD.
Paul Staes gaf zijn volumineus archief met een omvang van meer dan 100 archiefdozen in bewaring bij Amsab-ISG, waar ook de archieven van Red de Voorkempen en Benegora een onderkomen vonden.
Actie van Agalev met o.a. Paul Staes, jaren 1990. Foto: © Gerrit Op de Beeck
